Er zijn vele definities van het woord ‘erkenning’. En dan heb ik het nog niet eens over de verschillende betekenissen in verschillende landen. Je zou zelfs een onderscheid kunnen maken in verschillen in erkenning op verschillende leeftijden, in verschillende vakgebieden.
Maar in deze blog ga ik het hebben over erkenning in de zin van gezien worden. Gehoord worden. Serieus genomen worden.
Als je erop gaat letten, zul je als door een virus besmet overal gelegenheden gaan zien waarin mensen erkent willen worden. Heel vaak gebeurt het niet en soms worden mensen zelfs óntkent.
Als je ziek bent of pijn hebt is de eerste vraag vaak: waarom?
Maar als je gaat zien wat er gebeurt als mensen wél erkent worden, dan gaan er deuren voor je open! Het begint al bij de kennismaking: hoe is het oogcontact, hoe is de handdruk? Is de ander echt present? Wat vertelt de lichaamstaal je? Mag ik hier zijn? Wil die ander hier wel zijn? Wat verwacht ik van de ander? Hoe kan ik zorgen dat de ander mij aardig vindt? Wat als de ander niet aardig is?
Dan ontstaat er een spel van erkenning. Over en weer wordt er gevoeld en gekeken of de ander wel echt luistert naar mijn verhaal, naar mijn mening. Ik kan furieus worden als mijn man ondertussen op zijn computerscherm kijkt terwijl ik iets wil vertellen of bespreken. “Ik luister wel hoor,” is voor mij dan niet voldoende. Het non-verbale gedrag bij luisteren is enorm belangrijk.
Ik merkte dat tijdens de interviews die ik heb gehouden over erkenning, mensen het heerlijk vonden als ik de gemaakte opmerkingen opschreef. Dat opschrijven was ook echt noodzakelijk, want ik zou vele prachtige inzichten nooit hebben kunnen herhalen na die urenlange gesprekken die ik heb gevoerd. Maar dat opschrijven gaf iedereen het gevoel erkend te worden voor zijn opmerkingen. En terecht! Dankzij deze gesprekken word ik gevoed om een boek te gaan schrijven en wordt ook mijn theorie getest in veel verschillende situaties. Dus bij dezen een openbare erkenning voor iedereen met wie ik over dit bijzondere onderwerp heb mogen spreken.
En waarom is het zo belangrijk om erkend te worden? In de zin dat er naar je geluisterd wordt? Dat je je serieus genomen voelt?
Vandaag was er het bericht op het journaal dat nu eindelijk bepaalde aandoeningen erkent worden als een ziekte. Aandoeningen waar geen verklaring voor is, maar waar mensen wel enorm onder lijden. Persoonlijk vind ik de verzamelnaam SOLK: Somatisch Onvoldoende Verklaarde Lichamelijke klachten de lading prachtig dekken. Het lijden is enorm, voorál omdat er geen verklaring is.
Als je ziek bent of pijn hebt, is de eerste vraag vaak: waarom? Waarom is er die pijn? Waarom ben ík ziek geworden? Bij de diagnose kanker vraagt men zich af: waarom ik? Als er geen verklaring voor is, dan blijft deze onzekerheid aan iemand knagen. Mensen blijven zoeken naar oplossingen.
En als die er echt niet zijn dan geloof ik in een volgende betekenis van ‘erkenning’: namelijk in de zin van: ‘het is zoals het is, ik accepteer het.’